Ενώ ακόμη δεν έχει βρεθεί η χρυσή τομή με την τρόικα, ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, δηλώνει ότι περιμένει την εκταμίευση της δόσης των 31,5 δισ. μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, αφήνοντας να εννοηθεί ότι περαιτέρω καθυστέρηση θα δοκιμάσει τις αντοχές του προϋπολογισμού, ωστόσο πρέπει να παρακαμφθούν οι ενστάσεις που προβάλλει το ΔΝΤ σχετικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και τη διασφάλιση της χρηματοδότησης του ελληνικού προγράμματος.
Η νέα συνάντηση του υπουργού Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα, με την τρόικα, που πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα, δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα, καθώς η διαφορά στην αξιολόγηση των μέτρων, ύψους 13,5 δισ. ευρώ, διευρύνεται, ενώ δεν υπήρξε κανένα «φως» στη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους.
Στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, που συμμετείχε στη συνάντηση, υποστήριξε, χθες, πως η συνάντηση «πήγε κάπως καλύτερα», αλλά πρόσθεσε πως «η διαφορά παραμένει στα 2,5 δισ. ευρώ και αφορά το 2013». Το ίδιο στέλεχος σχολίασε πως «είναι μεγάλη η διαφορά». Πάντως, η ίδια πηγή, την περασμένη Δευτέρα, μιλούσε για διαφορά με την τρόικα ύψους 2 δισ. ευρώ.
Ανέφερε επίσης (μετά τη χθεσινή συνάντηση) πως προσπαθούμε να μην αυξηθεί το πακέτο των περικοπών μισθών και συντάξεων, που είναι ήδη 7,5 δισ. ευρώ, σε 9,5 δισ. ευρώ που επιμένει η τρόικα, ζητώντας επιπλέον μειώσεις σε μισθούς, συντάξεις και επιδόματα.
Δηλαδή η τρόικα εξακολουθεί να απορρίπτει μέτρα μείωσης των δαπανών από παρεμβάσεις σε Παιδεία, Αμυνα, Υγεία, Διοικητική Μεταρρύθμιση, ενώ ζητεί και απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων.
Ωστόσο, αποκάλυψε πως υπάρχει και διαφωνία και στο μακροοικονομικό σενάριο, καθώς η τρόικα (και κυρίως ο Πολ Τόμσεν του ΔΝΤ) προβλέπει πως η οικονομία θα βυθιστεί σε ύφεση -5% το 2013, ενώ η κυβέρνηση προβλέπει -3,8%, σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού.
Η βαθύτερη ύφεση, που προβλέπει η τρόικα, απομακρύνει ακόμα περισσότερο την προσέγγιση του στόχου της βιωσιμότητας του χρέους και καθιστά αρνητικό το ΔΝΤ στη συγκατάθεση για την αποδέσμευση της δόσης.
Η ίδια πηγή είπε πως «δεν μπορεί να μη δοθεί η δόση έως τα τέλη Οκτωβρίου».
Μετά την αδιέξοδη συνάντηση με την τρόικα, ο κ. Στουρνάρας μετέβη στο Μ. Μαξίμου και ενημέρωσε τον πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά. Εξερχόμενος, δήλωσε πως η διαφορά είναι αρκετά μεγάλη με την τρόικα, αρνούμενος να αναφέρει ποσό, αλλά εξέφρασε την εκτίμηση ότι θα υπάρξει συμβιβασμός.
«Είναι αρκετά μεγάλο. Θα πρέπει να υπάρξει ένας συμβιβασμός», δήλωσε, ενώ, σε ερώτηση για το πότε θα κλείσει η συμφωνία, εκτίμησε: «Μέχρι το Eurogroup της Δευτέρας, θα έχει κλείσει, θα έρθουν στις δικές μας θέσεις, θα πάμε στις δικές τους. Θα φανεί». Αναφορικά με την εκταμίευση της δόσης, δήλωσε πως προσπαθούμε «να κάνουμε το καλύτερο δυνατό, ούτως ώστε η δόση να έρθει πάρα πολύ γρήγορα».
Ο ρόλος της ΕΚΤ
Μία αχτίδα φωτός είναι οι πληροφορίες, που επικαλείται ξένο πρακτορείο, σύμφωνα με τις οποίες η ΕΚΤ είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί τη μετακύλιση των λήξεων των ομολόγων που κατέχει στο χαρτοφυλάκιό της, γεγονός που θα εξασθενήσει τις πιέσεις στον τομέα των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας, μέχρι και το 2020. Θα πρόκειται για μια «νίκη» του ΔΝΤ, το οποίο πιέζει προς αυτή την κατεύθυνση στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο, με στόχο, όπως υποστηρίζει, να βρεθεί το ελληνικό χρέος σε τροχιά βιωσιμότητας.
Ειδικότερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν αποκλείει το ενδεχόμενο μετακύλισης (roll over) ορισμένων ελληνικών ομολόγων, όπως μεταδίδει το ειδησεογραφικό πρακτορείο ΜΝΙ. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του ΜΝΙ -που επικαλείται πηγές από το εσωτερικό της κεντρικής τράπεζας-, η ΕΚΤ δεν μπορεί να προχωρήσει σε απομείωση του ελληνικού χρέους, καθώς μια τέτοια κίνηση θα ισοδυναμούσε με κρατική χρηματοδότηση, που αντιβαίνει στο καταστατικό της.
«Περιμένω τη δόση»
«Περιμένω την έκθεση της τρόικας στα μέσα Οκτωβρίου. Και είμαι πολύ αισιόδοξος ότι η Ελλάδα θα λάβει φρέσκα χρήματα από το πακέτο στο τέλος Οκτωβρίου», δηλώνει ο υπουργός Οικονομικών, Ι. Στουρνάρας, στη γερμανική εφημερίδα «Bild».
«Δεν χρειαζόμαστε περισσότερα χρήματα, απλά χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο», τονίζει ο ΥΠΟΙΚ και προσθέτει ότι «αυτό ακριβώς θα πω στους συναδέλφους μου υπουργούς Οικονομικών».
Τόνισε, επίσης, ότι «πρέπει να κάνουμε επιτέλους κάτι ενάντια στην ύφεση. Η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί έτσι επ' άπειρον».
Οι όροι του ΔΝΤ για την επιπλέον χρηματοδότηση
Δύο όροι στο καταστατικό του ΔΝΤ μπλοκάρουν τις διαπραγματεύσεις της τρόικας με την κυβέρνηση και, υπό τις συνθήκες αυτές, χωρίς νέα παρέμβαση στο χρέος, από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η λύση είναι δύσκολο να επιτευχθεί.
Ειδικότερα, οι καταστατικοί όροι του ΔΝΤ προβλέπουν ότι το Ταμείο δεν μπορεί να συμφωνήσει στη συνέχιση της χρηματοδότησης της Ελλάδας, πρώτον εάν η χρηματοδότηση της χώρας δεν είναι διασφαλισμένη για τους επόμενους δώδεκα μήνες και, δεύτερον, εάν το ελληνικό χρέος δεν θεωρείται βιώσιμο.
Οι συγκεκριμένες θέσεις, που αποτελούν και καταστατικούς όρους του ΔΝΤ και τις επαναλαμβάνουν συχνά στελέχη του Ταμείου, είναι η αιτία της κωλυσιεργίας που διαπιστώνεται στην επίτευξη συμφωνίας εμπλοκής που παρουσιάζεται στις διαπραγματεύσεις της τρόικας με την κυβέρνηση και, υπό τις συνθήκες αυτές, χωρίς νέα παρέμβαση («κούρεμα» κ.λπ.) στο χρέος, λύση δεν διαφαίνεται. Αυτό τονίζουν στη «Ν» στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, σημειώνοντας πως η διαφορά δεν είναι τόσο στην απόδοση των μέτρων, όσο στις αμφιβολίες του ΔΝΤ, ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν θα πέσει κάτω από το 120% του ΑΕΠ το έτος 2020, όπως προβλέπει η δανειακή σύμβαση που υπογράφηκε τον περασμένο Μάρτιο.
Οι φόβοι του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του χρέους επιβεβαιώνονται και από το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2013, το οποίο, παρά τον «πρόχειρο» χαρακτήρα του, δεν παύει να αποτελεί την πρώτη επίσημη προβολή των εξελίξεων των μεγεθών της ελληνικής οικονομίας, τα οποία αποκλίνουν από τις αρχικές εκτιμήσεις, ενώ το χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ, αυξάνεται, αντί να μειώνεται, λόγω της βαθύτερης ύφεσης.
Πιέζουν και οι λήξεις των εντόκων
Η εκταμίευση της δόσης των 31,5 δισ. ευρώ δεν μπορεί να καθυστερήσει πέρα από τα μέσα Νοεμβρίου, καθώς τότε λήγουν τα έντοκα γραμμάτια που υποχρεώθηκε να εκδώσει τον Αύγουστο το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να αποπληρωθεί το «ακούρευτο» ομόλογο που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και άλλες εθνικές κεντρικές τράπεζες, ύψους 3,4 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι, επειδή η τρόικα καθυστέρησε την εκταμίευση της δόσης, από την οποία θα αποπληρωνόταν το ομόλογο της ΕΚΤ, η Ελλάδα εξέδωσε τρίμηνα έντοκα γραμμάτια και δανείστηκε από τις ελληνικές τράπεζες, προκειμένου να αποπληρώσει το ομόλογο.
Τα τρίμηνα έντοκα λήγουν στα μέσα Νοεμβρίου και είναι συνολικού ύψους 5 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό, σχεδιάζεται να ανανεωθούν τίτλοι αξίας 1,6 δια. ευρώ, και να εξοφληθούν τίτλοι ύψους 3,4 δια. ευρώ, που είναι η αξία του ομολόγου. Βασική προϋπόθεση για την εξόφληση των εντόκων είναι η εκταμίευση της δόσης των 31,5 δισ. ευρώ, διαφορετικά το Δημόσιο δεν έχει επαρκή διαθέσιμα, προκειμένου να καταβάλει το ποσό των 3,4 δισ. ευρώ. Επίσης, δεδομένου ότι η καθυστέρηση της δόσης θα καθυστερήσει και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, δύσκολα θα μπορέσουν οι τράπεζες να καλύψουν το ποσό των 3,4 δισ. ευρώ.
Επίσης, συνολικά, εντός του Νοεμβρίου, λήγουν και έντοκα εξάμηνης διάρκειας ύψους 1,6 δισ. ευρώ, δηλαδή οι συνολικές λήξεις είναι ποσού ύψους 6,6 δισ. ευρώ.
