Θανάσιμοι οι κίνδυνοι από τα ανώνυμα και πλαστά φάρμακα
Μόνο τα επώνυμα ελληνικά φάρμακα μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια του ασθενή
Αθήνα, 15.11.2012: Τις σοβαρές ανησυχίες της για το ζήτημα των αμφίβολης ποιότητας φαρμάκων και των πλαστών φαρμάκων που εισάγονται από τρίτες χώρες εκφράζει η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), τονίζοντας ότι μέτρα όπως το πρόσφατο περί υποχρεωτικής συνταγογράφησης της δραστικής ουσίας θέτουν σε αδικαιολόγητο κίνδυνο τους ασθενείς και υποβαθμίζουν επικίνδυνα τη δημόσια υγεία.
Πρόσφατη δημοσίευση στον Economist ανατρέπει την διαδεδομένη εντύπωση ότι το πρόβλημα των πλαστών φαρμάκων απασχολεί κυρίως τον αναπτυσσόμενο κόσμο, αποδεικνύοντας ότι και οι αναπτυγμένες χώρες βρίσκονται σε ανησυχητικό βαθμό αντιμέτωπες με αυτό. Τα παραδείγματα είναι πολλά: πρόσφατα, στην περιοχή της Βοστώνης 11 άνθρωποι πέθαναν από μηνιγγίτιδα, ενώ άλλοι 100 νόσησαν λόγω μολυσμένων στεροειδών που διατέθηκαν από φαρμακείο-παρασκευαστήριο. Μολυσμένη ηπαρίνη (αντιθρομβωτικό) βρέθηκε ότι ευθύνεται για 149 θανάτους Αμερικανών το διάστημα 2007-2008, ενώ σύμφωνα με φετινά στοιχεία, σκευάσματα γνωστού αντικαρκινικού για τη θεραπεία καρκίνων του παχέος εντέρου βρέθηκε ότι δεν περιείχαν δραστική ουσία. Το πρόβλημα στις αναπτυσσόμενες χώρες παίρνει τρομακτικές διαστάσεις δεδομένης της φτώχειας, των κενών στη νομοθεσία και των συχνών πρακτικών δωροδοκίας, με αποτέλεσμα π.χ. στη Νιγηρία το 64% των φαρμάκων για τη θεραπεία της ελονοσίας να είναι πλαστά!
Στο ίδιο άρθρο επισημαίνεται η ευκολία παραγωγής πλαστών φαρμάκων δεδομένου ότι για την παραγωγή τους δεν απαιτείται υψηλή τεχνολογία, ενώ απουσιάζουν οι όποιες διαδικασίες ελέγχου. Επιπλέον, συνήθως η παραγωγή, η μεταποίηση και η συσκευασία γίνονται σε διαφορετικά μέρη, ενώ το φάρμακο φτάνει στον προορισμό του μέσα από περίπλοκες αλυσίδες διανομής: ποικίλες εμπορικές συμφωνίες και αλληλεπικαλυπτόμενες εμπορικές ζώνες δημιουργούν νόμιμες οδούς μεταφοράς τον πλαστών φαρμάκων από τον τόπο παραγωγής τους στον τελικό χρήστη. Τέλος, ας μην ξεχνάμε την αυξανόμενη αγορά φαρμάκων από το διαδίκτυο, όπου ευνοείται η διακίνηση των πλαστών φαρμάκων, αφού ο καταναλωτής δεν μπορεί, ουσιαστικά, να γνωρίζει τις συνθήκες παραγωγής του φαρμάκου ή τον παραγωγό. Η σοβαρότητα του ζητήματος, σύμφωνα πάντα με το προαναφερθέν άρθρο, αντανακλάται στις προσπάθειες του αμερικανικού FDA να ελέγξει το διαρκώς διογκούμενο πρόβλημα ανοίγοντας συνεχώς από το 2008 έως σήμερα παραρτήματα σε τρίτες χώρες.
Στον αντίποδα όλων αυτών, η ΠΕΦ τονίζει την ασφάλεια του ποιοτικού επώνυμου φαρμάκου (πρωτοτύπου και γενοσήμου) το οποίο παράγεται με τη χρήση υψηλής τεχνολογίας και υπόκειται σε αυστηρότατους ελέγχους και επισημαίνει ότι η συνταγογράφηση επωνύμων φαρμάκων με αποκλειστική ευθύνη του γιατρού διασφάλιζε μέχρι σήμερα τον Έλληνα ασθενή από τα πλαστά φάρμακα αποτρέποντας την εμφάνισή τους στην εγχώρια αγορά. Αντίθετα, το μέτρο της αποκλειστικής συνταγογράφησης βάσει της δραστικής ανοίγει την κερκόπορτα για την αθρόα εισαγωγή των ανώνυμων φαρμάκων και, αναπόφευκτα, και των πλαστών. Ο πρόεδρος της ΠΕΦ, κος Δέμος, περιέγραψε με έκδηλη ανησυχία την κατάσταση συμπληρώνοντας τα εξής: «Η εφαρμογή της συνταγογράφησης με βάση τη δραστική αποτελεί έναν πρώτης τάξεως κίνδυνο για τη δημόσια Υγεία. Η φαρμακευτική αγορά θα βρεθεί στο έλεος εκατοντάδων ανώνυμων γενοσήμων και εκατοντάδων πλαστών φαρμάκων. Η διογκούμενη νομοθεσία για τα πλαστά φάρμακα στην Ε.Ε. είναι μια ένδειξη του τεράστιου κινδύνου που διατρέχουμε. Η χώρα μας ήταν αποτελεσματικά θωρακισμένη χάρη στο συνδυασμό ελέγχων και συνταγογραφικών πρακτικών, όπως είναι η συνταγογράφηση επωνύμων φαρμάκων. Τέτοια μέτρα απέτρεψαν την είσοδο ανώνυμων και πλαστών φαρμάκων στην εφοδιαστική αλυσίδα. Μέχρι σήμερα. Το μέτρο της συνταγογράφησης με δραστική φέρνει το τέλος σε αυτό το ασφαλές περιβάλλον εκθέτοντας τους Έλληνες σε σοβαρότατους κινδύνους και δίνοντας τη χαριστική βολή σε ένα παραπαίον σύστημα Υγείας».