Ο χρόνιος πόνος στη μέση με υποκείμενη νευροπαθητική προέλευση ασκεί ένα σημαντικό σωματικό και συναισθηματικό πρόβλημα για πολλούς Έλληνες, σύμφωνα με τη νέα έρευνα Back Pain, που πραγματοποιήθηκε σε 10 ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνεται και η Ελλάδα. Τα αποτελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν ότι ο συγκεκριμένος τύπος χρόνιου πόνου στη μέση συχνά δεν διαγιγνώσκεται ή διαγιγνώσκεται εσφαλμένα, παρά το γεγονός ότι επηρεάζει μεγάλο μέρος του πληθυσμού και έχει σημαντική επίδραση στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, ιδιαίτερα όσον αφορά την παραγωγικότητα στην εργασία, τις σχέσεις και την ψυχική ευεξία τους.
Η έρευνα δείχνει με σαφήνεια τις απόψεις και τις αντιλήψεις των ασθενών και των θεραπόντων ιατρών τους, επισημαίνοντας τις ελλείψεις στην περιγραφή, την κατανόηση και την αντιμετώπιση της πάθησης. Περισσότεροι από τους μισούς έλληνες ασθενείς που ερωτήθηκαν υπέφεραν από χρόνιο πόνο στη μέση για πάνω από 6 μήνες και το 40% των ασθενών νιώθουν πόνο στη μέση τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Οι ασθενείς αισθάνονται κουρασμένοι και πολλοί (45,5%) δηλώνουν ότι ο πόνος δυσκολεύει τις καθημερινές τους δραστηριότητες, την παραγωγικότητά τους στην εργασία ακόμα και τις κοινωνικές και ερωτικές τους σχέσεις (27,3%). Σχεδόν οι μισοί, μάλιστα, ανησυχούν ότι ο χρόνιος πόνος επηρεάζει και την πνευματική τους υγεία ενώ και οι γιατροί σε πολύ μεγάλο ποσοστό (85%) θεωρούν ότι μπορεί να τους προκαλέσει κατάθλιψη.
Γενικά, ο νευροπαθητικός πόνος θεωρείται μία από τις χρόνιες παθήσεις που ασκούν σωματική και ψυχολογική επίδραση στο άτομο, δημιουργώντας τελικά ένα αναπόφευκτο οικονομικό πρόβλημα, που αποτελεί μια σημαντική πρόκληση και για τα συστήματα υγείας. Κατά μέσο όρο οι ασθενείς χρειάστηκε να ζητήσουν 5 μέρες αναρρωτική άδεια από την δουλειά τους κατά τη διάρκεια ενός χρόνου, εξαιτίας του πόνου στη μέση, ενώ δήλωσαν ότι μειώθηκε η παραγωγικότητα της εργασίας τους κατά μέσο όρο 32 επιπλέον μέρες. Παρά την δύσκολη σημερινή οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων, 78,6% των ασθενών δήλωσαν ότι οι εργοδότες τους αντιμετώπισαν το πρόβλημα της υγείας τους με κατανόηση.
Παρά την τεράστια έκταση και τις επιπτώσεις του χρόνιου πόνου στη μέση στην καθημερινότητα των πασχόντων, η αντιμετώπισή του υστερεί σημαντικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, 54% των ασθενών με χρόνιο πόνο στη μέση νευροπαθητικής προέλευσης δεν ζητούν ιατρική συμβουλή, γιατί θεωρούν ότι η κατάστασή τους δεν είναι αρκετά σοβαρή και το 66,7% λαμβάνουν παυσίπονα χωρίς συνταγή προκειμένου να καταπραΰνουν τον πόνο. Όταν τελικά απευθύνονται σε κάποιον ειδικό, κυρίως σε ορθοπαιδικό στην Ελλάδα, πάνω από το 50% των ασθενών έπρεπε να περιμένει ένα μήνα προκειμένου να γίνει η σωστή διάγνωση και να λάβει αποτελεσματική θεραπεία.
Ο νευροπαθητικός πόνος περιγράφεται από τους ασθενείς ως επίμονη αίσθηση οξέως, διαξιφιστικού και καυστικού πόνου, μπορεί όμως να εκφραστεί και με διαφορετικούς τρόπους. Οι ασθενείς μπορεί να βιώσουν τον νευροπαθητικό πόνο με κάθε ένα ξεχωριστά από τα παραπάνω συμπτώματα ή σε συνδυασμό, και συχνά δυσκολεύονται να τον περιγράψουν. Το γεγονός αυτό μπορεί να δημιουργήσει δυσκολίες για τη σωστή διάγνωση. Ωστόσο, η έρευνα έχει δείξει ότι πολλοί ασθενείς δηλώνουν ανίκανοι να περιγράψουν με ακρίβεια τα συμπτώματα τους ενώ οι ιατροί δεν καταφέρνουν να διαχωρίσουν με σαφήνεια το ένα είδος πόνου από το άλλο.
Το λεξιλόγιο που χρησιμοποιείται συχνά για την περιγραφή του νευροπαθητικού πόνου και μπορεί να βοηθήσει τον ιατρό να κάνει μια διάγνωση, περιλαμβάνει τα εξής:
• Διαξιφιστικός πόνος – Ένας αιφνίδιος, πολύ δυνατός πόνος που γίνεται αισθητός ως μια σειρά σύντομων, οξέων «χτυπημάτων». Ορισμένες από τις συχνές αιτίες αυτού του είδους πόνου, είναι η οσφυαλγία, η ισχιαλγία κλπ.
• Πόνος με αίσθημα «πάγου» – Αίσθηση υπερβολικού κρύου στην περιοχή του πόνου.
• Πόνος με αίσθημα «ηλεκτροσόκ» – Ανεξήγητος πόνος με αίσθηση διαπεραστικού ηλεκτρικού ρεύματος .
• Μυρμήγκιασμα – Η αίσθηση ότι ο πόνος «σκαρφαλώνει» σαν πλήθος από μυρμήγκια στο δέρμα. Οι αισθήσεις αυτές είναι γνωστές ως παραισθησίες και είναι από δυσάρεστες και ενοχλητικές έως επίπονες ως προς τη σοβαρότητά τους.
• Καυστικός πόνος – Μια αφύσικη αίσθηση καψίματος χωρίς να υπάρχει θερμότητα, όπως όταν το σώμα αγγίζει κάτι καυτό.
«Η απουσία διάγνωσης ή η εσφαλμένη διάγνωση του χρόνιου πόνου στη μέση νευροπαθητικής προέλευσης αποτελεί σοβαρό πρόβλημα, καθώς έχει σημαντική αρνητική επίδραση στην καθημερινή ζωή του ατόμου. Ο χρόνιος πόνος στη μέση αντιμετωπίζεται πολλές φορές από τους θεράποντες ιατρούς ως μια τυπική πάθηση, παρά το γεγονός ότι θα αναγκάσει τον ασθενή σε πολλές επαναληπτικές επισκέψεις και πιθανές επιπλοκές», αναφέρει ο κ. Παναγιώτης Παπαγγελόπουλος, καθηγητής Ορθοπαιδικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών / διευθυντής της Α’ Ορθοπαιδικής Κλινικής στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» και του Ορθοπαιδικού Κέντρου Έρευνας & Εκπαίδευσης της Κλινικής. «Η έμφαση της ενημέρωσης των ιατρών, των επαγγελματιών υγείας και των ασθενών, σχετικά με τον συγκεκριμένο τύπο πόνου στη μέση μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των ποσοστών σωστής διάγνωσης και στην αποτελεσματική θεραπεία, με αντίστοιχη βελτίωση της ποιότητας ζωή των ασθενών. Η επιτυχής έκβαση εξαρτάται από την αποτελεσματική επικοινωνία με τους ασθενείς μας, έτσι ώστε να κατανοήσουμε τον τύπο του πόνου από την πρώτη επίσκεψη. Έχουμε πλέον στη διάθεσή μας μια σειρά αποτελεσματικών μεθόδων διερεύνησης και σε συνδυασμό με την αυστηρή τήρηση των κατευθυντήριων γραμμών, εμείς οι ιατροί έχουμε την ευθύνη να κάνουμε γρήγορα σωστή διάγνωση και σωστή θεραπεία, ώστε να ελαφρύνουμε τον ασθενή από τις συνέπειες του χρόνιου νευροπαθητικού πόνου».
Συμπερασματικά με τη βαθύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο προκαλείται και εκδηλώνεται ο νευροπαθητικός πόνος στη μέση, μπορεί να γίνει σωστότερη διάγνωση και θεραπεία, με αντίστοιχη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών αλλά και μείωση της επιβάρυνσης στα οικονομικά της υγείας.
Η έρευνα αποτελεί μια συνεργασία της εταιρείας Opinion Health με το Τμήμα Οικονομικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης, και συμμετείχαν 450 ασθενείς με επιβεβαιωμένη διάγνωση χρόνιου πόνου στη μέση νευροπαθητικής προέλευσης και 260 λειτουργοί υγείας διαφορετικών ιατρικών ειδικοτήτων, όπως παθολόγοι, γενικοί ιατροί, νευρολόγοι αλλά και ειδικοί στην αντιμετώπιση του πόνου. Στην Ελλάδα, η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τη μονάδα παθήσεων σπονδυλικής στήλης στο Ορθοπαιδικό Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης με την επιστημονική επίβλεψη του καθηγητή Ορθοπαιδικής και διευθυντή της Α’ Ορθοπαιδικής Κλινικής στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» και του Ορθοπαιδικού Κέντρου Έρευνας & Εκπαίδευσης της Κλινικής καθηγητού κ. Παναγιώτη Παπαγγελόπουλου.
