Πηγή: ygeia.tanea.gr
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να φανταστούν ότι ο διαβήτης και ο καρκίνος έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους. Ωστόσο επιστήμονες από την Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου (ACS) και την Αμερικανική Εταιρεία Διαβήτη (ADA), πιστεύουν ότι έχουν, και ενώνουν τις δυνάμεις τους για να βρουν τις λεπτομέρειες.
Σε κοινή δήλωσή τους, οι δύο επιστημονικοί οργανισμοί αναφέρουν πως ολοένα περισσότερα στοιχεία υποδηλώνουν ότι οι πάσχοντες από διαβήτη είναι πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη ορισμένων μορφών καρκίνου.
«Στην πραγματικότητα», γράφουν στην επιθεώρηση "CA: A Cancer Journal for Clinicians", «οι διαβητικοί διατρέχουν διπλάσιο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο του ήπατος, του παγκρέατος και του τοιχώματος της μήτρας». Επιπλέον, έχουν 20-50% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν καρκίνο του παχέος εντέρου, του μαστού και της ουροδόχου κύστεως, σε σύγκριση με τους μη διαβητικούς.
Για τις άλλες μορφές καρκίνου, όπως αυτός του πνεύμονα, ενδείξεις αυξημένου κινδύνου δεν υπάρχουν, ενώ ειδικά για τον καρκίνο του προστάτη, ο κίνδυνος που διατρέχουν φαίνεται ότι είναι χαμηλότερος.
Αν για εμάς τους κοινούς θνητούς η συσχέτιση των δύο ασθενειών μοιάζει πρωτοφανής, για τους ειδικούς δεν είναι, διότι από τη δεκαετία του ’50 κιόλας είχαν δημοσιευτεί οι πρώτες παρατηρήσεις. Ωστόσο μόλις πέρυσι συγκεντρώθηκαν στοιχεία από πολλές μελέτες για να αναλυθούν συνδυαστικά, και με αυτή την ανάλυση τεκμηριώθηκε η ύπαρξη της συσχέτισης.
Όπως εξάλλου ανέφερε προ διμήνου στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη Μελέτη του Διαβήτη (EASD) ο καθηγητής Μάικλ Πόλακ, από το Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ του Καναδά, ολοένα περισσότερες μελέτες υποδηλώνουν ότι οι διαβητικοί που παίρνουν μετφορμίνη διατρέχουν 40% λιγότερες πιθανότητες καρκίνου σε σύγκριση με όσους δεν παίρνουν.
Η μετφορμίνη είναι ένα από τα πιο παλιά και ευρύτερα χρησιμοποιούμενα φάρμακα για τον διαβήτη (έχει ήδη κλείσει έξι δεκαετίες χορήγησης) και ήδη διερευνάται κατά πόσον μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη ή τη θεραπεία συχνών καρκίνων, όπως αυτοί του παχέος εντέρου, του πνεύμονα, του μαστού και του προστάτη, κατά τον δρα Πόλακ.
Άλλες μελέτες, εξάλλου, έχουν δείξει ότι οι διαβητικοί ασθενείς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους έπειτα από εγχειρήσεις για τη θεραπεία καρκίνου. Προ μηνών, λ.χ., επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς δημοσίευσαν στην επιθεώρηση "Diabetes Care" ανάλυση 15 παλαιότερων μελετών, που έδειξε ότι έπειτα από εγχειρήσεις για διάφορους καρκίνους, οι ασθενείς με προϋπάρχοντα διαβήτη είχαν 50% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν σε σύγκριση με τους μη διαβητικούς.
Στις 15 μελέτες είχαν συμμετάσχει συνολικά 60.000 ασθενείς, με ή χωρίς διαβήτη, οι οποίοι έπασχαν από καρκίνους του πνεύμονα, του παχέος εντέρου, του οισοφάγου, του ήπατος, του στομάχου, του παγκρέατος ή του προστάτη.
Οι θεωρίες που περιμένουν απαντήσεις
Πώς αυξάνει ο διαβήτης τον κίνδυνο καρκίνου; Τρεις είναι οι έως τώρα θεωρίες:
* Οι δύο ασθένειες μοιράζονται ορισμένους παράγοντες κινδύνου. Ο διαβήτης τύπου 2, που είναι η πιο συχνή μορφή της νόσου (αποτελεί το σχεδόν 90% των κρουσμάτων) σχετίζεται με την κακή διατροφή, την καθιστική ζωή και την παχυσαρκία. Το ίδιο συμβαίνει και με ορισμένες μορφές καρκίνου.
* Μπορεί να τους ενώνουν κάποιοι βιολογικοί μηχανισμοί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η υπεργλυκαιμία, δηλαδή τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, καθώς το αυξημένο σάκχαρο φαίνεται να ευνοεί την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων.
* Μπορεί να φταίει το περιττό σωματικό λίπος. Είναι τεκμηριωμένο πως ο περιττός λιπώδης ιστός συμπεριφέρεται σαν αδένας, παράγοντες ουσίες που μοιάζουν με ορμόνες. Ίσως οι ουσίες αυτές παίζουν ρόλο στην μετατροπή υγιών κυττάρων σε καρκινικά ή ευνοούν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.
Τι σημαίνουν στην πράξη όλ’ αυτά; Ότι οι πάσχοντες από διαβήτη πρέπει να ενθαρρύνονται από τους διαβητολόγους τους να κάνουν το τσεκ απ που συνιστάται για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου (π.χ. μαστογραφία, τεστ Παπ, εξέταση PSA για τους άντρες), αναλόγως με το φύλο και την ηλικία τους.
