Εφέτος η Παγκόσμια ημέρα για την ΧΑΠ βρίσκει ολόκληρο τον πλανήτη αντιμέτωπο με την πανδημία του νέου κορωνοϊού που έχει προσβάλλει 52 εκατομμύρια ανθρώπους και έχει προκαλέσει 1.300.000 θανάτους. Όπως έχει αποδειχτεί, από τον κορωνοϊό κινδυνεύουν ιδιαιτέρως οι ασθενείς με ΧΑΠ, μια νόσο που προσβάλει περίπου το 10% των ανθρώπων πάνω από 50 ετών και αποτελεί την 5η αιτία θανάτου, παγκοσμίως. Οι πάσχοντες από ΧΑΠ, ιδιαίτερα σε μέτρια και πιο βαριά μορφή, αν μολυνθούν από τον κορωνοϊό, διατρέχουν διπλάσιο έως τριπλάσιο κίνδυνο να καταλήξουν στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) και να διασωληνωθούν. Για αυτό το λόγο η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία επισημαίνει ότι οι ασθενείς με ΧΑΠ, επιβάλλεται να προηγηθούν – μεταξύ άλλων ομάδων - στον επικείμενο εμβολιασμό. Επίσης τονίζει τον κρίσιμο ρόλο του Ειδικού Πνευμονολόγου, τόσο στη διάγνωση της ΧΑΠ, όσο και στη θεραπεία της.
Κάπνισμα: Ο σιωπηλός δολοφόνος
Το κάπνισμα, ενεργητικό και παθητικό, ευθύνεται σχεδόν αποκλειστικά για την ΧΑΠ. Τα συμπτώματα της ΧΑΠ (βήχας, πτύελα, δύσκολη αναπνοή στην μυϊκή προσπάθεια) χαρακτηρίζονται από ύπουλη εμφάνιση και σταδιακή με το χρόνο επιδείνωση. Οι πάσχοντες, τα πρώτα χρόνια, θεωρούν τα συμπτώματα ως μία φυσιολογική συνέπεια του καπνίσματος (ο μύθος του τσιγαρόβηχα) και της ηλικίας και δεν καταφεύγουν στον Πνευμονολόγο για να εξεταστούν και να υποβληθούν σε σπιρομέτρηση, την απλή εξέταση που «αποκαλύπτει» την νόσο.
Δυστυχώς, η νόσος τελικά αποφράσσει τους βρόγχους (τους αεραγωγούς που αναπνέουμε) και καταστρέφει με μη αναστρέψιμο τρόπο τους ιστούς των πνευμόνων. Μόνο αφού καταστραφεί το 50-60% των πνευμόνων ο ασθενής αρχίζει να έχει πολύ σοβαρή δύσπνοια και να εκδηλώνει 2-3 επεισόδια επιδείνωσης της ασθένειας κάθε χρόνο, που ονομάζονται παροξύνσεις. Οι κρίσεις αυτές συχνά τον οδηγούν σε εισαγωγή και νοσηλεία σε νοσοκομείο. Αν ο ασθενής συνεχίσει να καπνίζει, αγνοώντας τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια), ή δεν λαμβάνει ανελλιπώς την εισπνεόμενη αγωγή που θα του χορηγήσει ο ειδικός Πνευμονολόγος, η νόσος θα εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή. Στο βαρύ στάδιο, ο ασθενής δεν μπορεί να κάνει καθημερινές οικιακές εργασίες, να κοιμηθεί, να μετέχει σε οικογενειακές διασκεδάσεις και να έχει σεξουαλική ζωή. Καθηλώνεται σε αναπηρική μορφή διαβίωσης στο σπίτι, απόλυτα εξαρτημένος από την οικογένεια του και από την λήψη οξυγόνου καθ’ όλο το 24ωρο.
Οι αριθμοί της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας στην Ελλάδα:
- 9 στους 100 ενήλικες καπνιστές στην χώρα μας, πάσχουν από ΧΑΠ
- (8.4%), δηλαδή περίπου 600.000 Έλληνες νοσούν
- Το 56% δηλαδή 300.000 αυτών δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν.
- Οι μισοί πάσχοντες συνεχίζουν να καπνίζουν.
- Οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες: 11,6% έναντι 4,8% .
Οδηγίες – Προτάσεις ΕΠΕ:
- Οι καπνιστές ηλικίας άνω των τριάντα ετών, με ένα έστω από τα συμπτώματα βήχα, απόχρεμψη ή δύσπνοια πρέπει να επισκεφθούν τον Πνευμονολόγο και να διακόψουν το κάπνισμα!
- Όλοι οι καπνιστές πρέπει να κάνουν κάθε χρόνο σπιρομέτρηση (ειδική εξέταση διαγνωστική της ΧΑΠ).
- Οι ασθενείς πρέπει να μπουν σε ειδικό πρόγραμμα θεραπείας με εισπνεόμενη αγωγή και αποφυγής παραγόντων κινδύνου (κάπνισμα, εισπνοή καπνού καύσης ξύλων, επαγγελματικές εκθέσεις).
- Ο νέος κορωνοϊός είναι πολύ πιο επικίνδυνος στους ασθενείς με ΧΑΠ, οδηγώντας τους πιο εύκολα στη ΜΕΘ. Για τον λόγο αυτό, οι πάσχοντες με ΧΑΠ πρέπει να συμμορφώνονται στην θεραπεία που έχει καθορίσει ο Πνευμονολόγος και να λαμβάνουν σχολαστικά τα μέτρα πρόληψης, αναφορικά με την μόλυνση.
- Οι πάσχοντες με ΧΑΠ πρέπει να προηγηθούν στον επικείμενο εμβολιασμό για τον κορωνοϊό.
- Η πολιτεία πρέπει να επανδρώσει τις υγειονομικές μονάδες με ειδικούς γιατρούς (Πνευμονολόγους) για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η νόσος.
- Οι αρμόδιοι να θέσουν ως προτεραιότητα την υλοποίηση της παγκόσμιας συνθήκης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τον έλεγχο του καπνού (FCTC) και να συνδράμουν την ΕΠΕ στην υλοποίηση των προγραμμάτων διακοπής του καπνίσματος.
