Την επόμενη πενταετία, τα νέα περιστατικά φυματίωσης μπορεί να αυξηθούν κατά 6,3 εκατομμύρια και οι θάνατοι από φυματίωση κατά 1,4 εκατομμύρια, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες.
Η 24η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Φυματίωσης καθώς στις 24 Μαρτίου του 1882 ο Dr Robert Koch ανακοίνωσε την ανακάλυψη του μυκοβακτηρίδιου της φυματίωσης, γεγονός που άνοιξε τον δρόμο στη διάγνωση και την αντιμετώπιση της νόσου.
Η φυματίωση είναι μια πανάρχαια νόσος που παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί στη διάγνωση και τη θεραπεία της, συνεχίζει να αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια υγεία. Από το 2007 και μέχρι την πανδημία COVID-19 αποτελoύσε την συχνότερη αιτία θανάτου από λοιμώδες νόσημα.
Φέτος, το θέμα για την Παγκόσμια Ημέρα Φυματίωσης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ) είναι «Invest to End TB. Save Lives» και αντικατοπτρίζει την ανάγκη για ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας, καθώς και για εξασφάλιση επαρκών πόρων για τη φροντίδα και την πρόληψη της φυματίωσης, προκειμένου να τηρηθούν οι δεσμεύσεις των παγκόσμιων ηγετών για την οριστική εξάλειψη της νόσου.
Με αφορμή την Παγκόσμια ημέρα Φυματίωσης, η Επιστημονική Oμάδα Εργασίας Φυματίωση και Λοιμώξεις από Μη Φυματικά Μυκοβακτηρίδια της ΕΠΕ, υπεύθυνες της οποίας είναι οι Ιατροί Πνευμονολόγοι, Φυματιολόγοι, Λουκέρη Αγγελική, Μανίκα Αικατερίνη αναφέρουν σχετικά με τη νόσο:
Στις μέρες μας ένα άλλο αερογενώς μεταδιδόμενο λοιμώδες νόσημα, η COVID-19 έχει σχεδόν μονοπωλήσει το ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινότητας, θέτοντας σε κίνδυνο την πρόοδο των τελευταίων ετών στην καταπολέμηση της φυματίωσης. Η δυσχερής πρόσβαση των ασθενών με φυματίωση στις δομές υγείας, η καθυστερημένη διάγνωση και η αδυναμία παρακολούθησης, αντικατοπτρίζεται στα πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα του Π.Ο.Υ. Πιο συγκεκριμένα:
- Το 2020 παρατηρήθηκε μείωση των νεοδιαγνωσθέντων περιπτώσεων φυματίωσης κατά 18% παγκοσμίως (στα επίπεδα του 2012).
- Για πρώτη φορά μετά από 10 έτη παρατηρήθηκε αύξηση των θανάτων από φυματίωση παγκοσμίως. Το 2020 υπολογίζεται ότι 1.500.000 άνθρωποι πέθαναν λόγω φυματίωσης (σε σύγκριση με 1.400.000 το 2019).
- Μειώθηκε σημαντικά ο αριθμός των ατόμων που έλαβαν θεραπεία για πολυανθεκτική φυματίωση και λανθάνουσα φυματική λοίμωξη (κατά 15% και 21% αντίστοιχα).
- Παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στους πόρους που διατίθενται πλέον για την καταπολέμηση της φυματίωσης παγκοσμίως.
Πρόσφατες μελέτες συμπεραίνουν ότι την επόμενη πενταετία τα νέα περιστατικά φυματίωσης μπορεί να αυξηθούν κατά 6,3 εκατομμύρια και οι θάνατοι από φυματίωση κατά 1,4 εκατομμύρια εξαιτίας των επιπτώσεων της πανδημίας και της επιβάρυνσης του συστήματος υγείας. Επιπλέον η πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία, μια χώρα με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά παλυανθεκτικής φυματίωσης, αναπόφευκτα παρακωλύει την παροχή υπηρεσιών υγείας σχετικών με τη Φυματίωση στη χώρα και οδηγεί σε εκατομμύρια προσφύγων, αποτελώντας μία επιπλέον απειλή για τον έλεγχο της φυματίωσης στην Ευρώπη.
Ο κ. Χαράλαμπος Μόσχος, Πνευμονολόγος Φυματιολόγος, Συντονιστής της Επιστημονικής Ομάδας Εργασίας Φυματίωση και Λοιμώξεις από Μη Φυματικά Μυκοβακτηρίδια της ΕΠΕ τονίζει: «Στην Ελλάδα οι συνέπειες της μειωμένης διάγνωσης και πρόσβασης σε θεραπεία αναμένεται να γίνουν εμφανείς τα επόμενα έτη. Στο πλαίσιο αυτό, η ανάγκη ίδρυσης Εθνικού Προγράμματος για τον έλεγχο της Φυματίωσης και ενός Εθνικού μητρώου Φυματίωσης είναι ακόμη πιο επιτακτική, προκειμένου να επιτευχθεί ο έλεγχος και τελικά η εξάλειψη του νοσήματος στη χώρα».
Φυματίωση: Aπό το Εργαστήριο στην Κλινική Πράξη
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Φυματίωσης ο Σύλλογος Ελευθέρων Επαγγελματιών Υγείας Πνευμονολόγων Ιατρών Περιφέρειας Ηπείρου και η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία υπό την αιγίδα του Ιατρικού Συλλόγου Ιωαννίνων διοργάνωσαν ημερίδα με θέμα: «Φυματίωση: Aπό το Εργαστήριο στην Κλινική Πράξη», με την συμμετοχή της Ιατρικής Κοινότητας. Στο πλαίσιο της ημερίδας πραγματοποιήθηκε έκθεση φωτογραφίας με θέμα «Ιστορική αναδρομή σε Σανατόρια της Ελλάδας και στο Σανατόριο των Ιωαννίνων».
Ο Πρόεδρος της ΕΠΕ καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Στέλιος Λουκίδης αναφερόμενος στη σημασία της ημερίδας αλλά και το ρόλο του Πνευμονολόγου στην αντιμετώπιση της Φυματίωσης επισημαίνει: «Με μεγάλη χαρά συμμετείχαμε στην εκδήλωση που οργάνωσαν οι ιδιώτες Πνευμονολόγοι Ηπείρου με θέμα τη Φυματίωση. Γυρνώντας το χρόνο πίσω και ανασκοπώντας την ιστορία της Φυματίωσης θα δούμε πόσο σημαντικός ήταν ο ρόλος του Πνευμονολόγου στην αντιμετώπιση της. Αυτό το ρόλο ενισχύουμε και σήμερα και δείχνουμε ότι όλοι πρέπει όχι μόνο να γνωρίζουμε για τη νόσο αλλά και να αφυπνίζουμε κοινό και ιατρούς για την έγκαιρη διάγνωση, πρόληψη και αντιμετώπισή της».
Η Πρόεδρος του Συλλόγου Ελευθέρων Επαγγελματιών Υγείας Πνευμονολόγων Ιατρών Περιφέρειας Ηπείρου, Μαρία Μανιάτη, Πνευμονολόγος, τονίζει: «Η Παγκόσμια Ημέρα Φυματίωσης υπενθυμίζει ότι ακόμη και σήμερα 1,4 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από φυματίωση και ότι το 1/3 του πληθυσμού παγκόσμια έχει μολυνθεί. Η πανδημία από τον SARS-COVID- 19 τα τελευταία δύο χρόνια έθεσε άλλες προτεραιότητες. Τώρα όμως καθώς επανερχόμαστε σιγά σιγά στην καθημερινότητα θα πρέπει να επικεντρωθούμε και στα άλλα νοσήματα. Περισσότερο σήμερα, η πανδημία έφερε στο προσκήνιο την αναγκαιότητα για αποτελεσματικά φάρμακα αλλά και νέα ασφαλή εμβόλια στη φαρέτρα μας. Εμβόλια και φάρμακα διαθέσιμα σε όλο τον πλανήτη».