Για κάθε 10 ευρώ μόνο 4 αφορούν πρωτότυπα φάρμακα.
Αύξηση της χρήσης γενόσημων φαρμάκων καταγράφεται τους τελευταίους τρεις μήνες, στη χώρα μας. Ενδεικτικό είναι ότι για κάθε 10 ευρώ που δαπανά ο Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), για τη φαρμακευτική περίθαλψη των ασφαλισμένων του -για 10 συγκεκριμένες δραστικές ουσίες- περίπου 6 ευρώ αφορούν σε γενόσημα φάρμακα και τα 4 ευρώ σε πρωτότυπα. Αλλά και από τα 10 κουτιά που συνταγογραφούνται, πλέον περισσότερα από τα μισά είναι γενόσημα. (Πηγή: imerisia.gr/28.7.2012, της Ελένης Πετροπούλου)
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έχει στη διάθεση της η «ΗτΣ», μέσα σε τρεις μήνες αντιστράφηκαν οι συσχετισμοί που αφορούν στη χρήση και κατανάλωση των γενόσημων φαρμάκων σε σχέση με τα πρωτότυπα. Τον Ιανουάριο η αναλογία σε κουτιά ήταν 53,4% για τα πρωτότυπα 46,6% για τα γενόσημα. Σε απόλυτους αριθμούς, είχαν συνταγογραφηθεί 171.856 κουτιά πρωτοτύπων φαρμάκων έναντι 150.119 γενοσήμων. Τον ίδιο μήνα, ο ΕΟΠΥΥ πλήρωσε 2,1 εκατομμύρια για πρωτότυπα και 1,9 για γενόσημα.
Τον περασμένο Ιούνιο τα πρωτότυπα «έπεσαν» στο 42,4%, ενώ τα γενόσημα ανήλθαν σε 57,6%, στο συνολικό κόστος, με τη δαπάνη να διαμορφώνεται σε 1,2 εκατ. ευρώ για τα πρωτότυπα και 1,7 εκατ. ευρώ για τα γενόσημα. Σε κουτιά, αντίστοιχα οι ποσότητες διαμορφώθηκαν σε 137.819 για τα γενόσημα (53,8%) και 118.577 για τα πρωτότυπα (46,2%).
Η «στροφή» στα γενόσημα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, άρχισε να καταγράφεται με την έναρξη του μέτρου της υποχρεωτικής συνταγογράφησης της δραστικής ουσίας.
Το μέτρο αφορά 10 συγκεκριμένες δραστικές ουσίες και περιλαμβάνει ευρέως διαδεδομένες αντιβιώσεις, φάρμακα για τη γαστροπροστασία, αντιισταμινικά και αντιμυκητιασικά. Πρόκειται για τις δραστικές ουσίες: OMEPRAZOLE, CLARITHROMYCIN, CIPROFROXACIN, LANSOPRAZOLE, CEFUROXIME ACETIL, CETIRIZINE, AZITHROMYCIN, CEFBROZIL, MELOXICAM και FLUCONAZOLE, οι οποίες αντιστοιχούν σε δημοφιλή φάρμακα όπως είναι το Losec, το Klaricid, Ciproxin, Laprazol, Zinadol, Zyrtec, Zithromax, Procef, Movatec, Fungastatin κ.ά..
Συγκεκριμένα, από τις 2 Απριλίου οι γιατροί των νοσοκομείων, καθώς και οι συμβεβλημένοι με τα ασφαλιστικά ταμεία, δεν αναγράφουν στο συνταγολόγιο το όνομα του φαρμάκου. Την επιλογή του φαρμάκου την κάνει πλέον ο φαρμακοποιός, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δώσει στον ασθενή το πιο φθηνό από τα αντίγραφα (γενόσημα) φάρμακα που κυκλοφορεί στη χώρα με τη συνταγογραφημένη δραστική ουσία.
Στην περίπτωση που ο ασθενής επιθυμεί άλλο φάρμακο -είτε για το λάμβανε παλαιότερα και δεν θέλει να το αλλάξει, είτε γιατί ο γιατρός του θεωρεί ότι είναι πιο αποτελεσματικό- εκτός από το φθηνότερο αντίγραφο, τότε πληρώνει τη διαφορά στην τιμή, καθώς ο ασφαλιστικός φορέας αποζημιώνει μόνο το φθηνότερο γενόσημο της κάθε μιας από τις δέκα δραστικές ουσίες. Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, το εύρος της διαφοράς των τιμών μεταξύ του φθηνότερου γενόσημου και του ακριβότερου φαρμάκου, για την ίδια δραστική ουσία, κυμαίνεται από 0,50 ? 4,60 ευρώ. Ωστόσο, οι φαρμακοποιοί αναφέρουν ότι η διαφορά σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζει τα 7 ευρώ και αυξάνει τη συνολική επιβάρυνση του ασφαλισμένου ακόμη και κατά 57%!
Αντιδράσεις από τους γιατρούς
Το μέτρο της συνταγογράφησης με βάση τη δραστική ουσία σε πρώτη φάση εφαρμόζεται πιλοτικά και αφορά δέκα συγκεκριμένες ουσίες, και θα επεκταθεί σε περισσότερα φάρμακα, στην περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι στόχοι της φαρμακευτικής δαπάνης (που είναι «κλειδωμένη» στα 240 εκατ. ευρώ μηνιαίως). Οι γιατροί, από την πλευρά τους, υποστηρίζουν ότι πίσω από το μέτρο αυτό κρύβεται «η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης σε βάρος της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας που παρέχονται προς τους πολίτες -ασφαλισμένους».
Σύμφωνα με τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών (ΙΣΑ), πρόκειται «για μια ρύθμιση που ουσιαστικά αφαιρεί από τους θεράποντες ιατρούς τη δυνατότητα να παρέχουν στους ασθενείς τους τη θεραπεία που οι ίδιοι κρίνουν ότι είναι απαραίτητη και για την οποία μόνον οι ιατροί είναι και πρέπει να παραμείνουν υπεύθυνοι». Όπως επισημαίνει, αν εφαρμοστεί η ρύθμιση αυτή, παύουν οι γιατροί να είναι αυτοί που θα ορίζουν ποια πρέπει να είναι η κατάλληλη θεραπεία και το κατάλληλο σκεύασμα για την αποκατάσταση της υγείας κάθε ασθενή, και η ευθύνη αυτή μετατίθεται με εντελώς αντιεπιστημονικά κριτήρια στους φαρμακοποιούς και στις Διοικήσεις των Ταμείων.
Ο ΙΣΑ, μάλιστα, έχει ζητήσει από τους γιατρούς να συνταγογραφούν μεν στο σχετικό έντυπο τη δραστική ουσία αλλά σε... παρένθεση να συμπληρώνουν το φάρμακο που κρίνουν καταλληλότερο για τον ασθενή τους. Και προτείνει στους γιατρούς να γράφουν με κόκκινο στιλό, σε κάθε ηλεκτρονική συνταγή που εκτυπώνουν και σφραγίζουν, τη φράση: «Αλλαγή της ιατρικής συνταγής επισύρει ποινικές ευθύνες».
Αποψη
Σε κρίση η εγχώρια βιομηχανία
Μάρκος Ολλανδέζος -Επιστημονικός Διευθυντής της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας
«Η φαρμακοβιομηχανία εξακολουθεί να βρίσκεται σε αβεβαιότητα, πληρώνοντας πολύ ακριβά τα αλλεπάλληλα βίαια μέτρα που επιβάλλονται με μόνο στόχο τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Όμως, παρόλο που όπως δείχνουν τα στοιχεία, φαίνεται ότι βρισκόμαστε κοντά στο στόχο της μείωσης της δαπάνης για το 2012, εντούτοις δεν μπορούν να αγνοηθούν οι σημαντικές παράπλευρες απώλειες από την ακολουθούμενη πολιτική για το φάρμακο. Είναι φανερό ότι η εφοδιαστική αλυσίδα του φαρμάκου βρίσκεται σε οριακό σημείο.
Οι εικόνες των τελευταίων εβδομάδων, με τις ατέλειωτες ουρές των ασθενών στα φαρμακεία, μας εκθέτουν ως κοινωνία και δεν θα πρέπει να επαναληφθούν. Η έλλειψη ρευστότητας απειλεί πλέον ακόμη και τις πιο εύρωστες επιχειρήσεις του κλάδου, ενώ την ίδια στιγμή, η φαρμακευτική αγορά αναφέρει σημαντική πτώση των πωλήσεων τουλάχιστον κατά 40% το τελευταίο δίμηνο.
Οι εγχώριες φαρμακοβιομηχανίες έχουν δεχθεί σημαντικό πλήγμα, δυσανάλογο της συμμετοχής τους στη διαμόρφωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Οι αλλεπάλληλες μειώσεις των τιμών -ιδιαίτερα των εγχωρίως παραγομένων φαρμάκων- οι διαγωνισμοί στα νοσοκομεία με μόνο κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή, μια επιλογή που υποχρεώνει τις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες με πάγια έξοδα και εκατοντάδες εργαζομένους σε άνισο ανταγωνισμό με τους μεγαλοεισαγωγείς που χωρίς άλλα κόστη είναι σε θέση να προσφέρουν πολύ χαμηλές τιμές, το «κούρεμα» των ομολόγων που δόθηκαν υποχρεωτικά στις εταιρείες έναντι των συσσωρευμένων χρεών των νοσοκομείων, τα νέα χρέη στο πλαίσιο της άτυπης εσωτερικής στάσης πληρωμών του Δημοσίου, το τριπλό rebate, η επέκταση του καταστροφικού μέτρου της συνταγογράφησης με τη δραστική, διαμορφώνουν όχι μόνο ένα ζοφερό παρόν αλλά και ένα εφιαλτικό μέλλον για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία. Είναι φανερό ότι το υφιστάμενο μείγμα πολιτικής δεν είναι σε θέση να παράγει βιώσιμες λύσεις. Η συγκράτηση της δαπάνης μέσω της εμμονής σε μια ανελέητη περιοριστική πολιτική που επικεντρώνεται στις μειώσεις τιμών, χωρίς έλεγχο της κατανάλωσης και της υποκατάστασης, αποτελεί μαγική εικόνα. Την ίδια στιγμή, ο εγχώριος παραγωγικός ιστός, ένας τομέας της οικονομίας με στρατηγική σημασία και σημαντικό αναπτυξιακό δυναμικό, οδηγείται σε καταστροφή προς όφελος μιας πρόσκαιρης και εντελώς αβέβαιης εξοικονόμησης. Ο παραλογισμός αυτός θα πρέπει επιτέλους να σταματήσει».
Ιανουάριος
• 53,4% για τα πρωτότυπα
• 46,6% για τα γενόσημα
Ιούνιος
• 42,4% για τα πρωτότυπα
• 57,6% για τα γενόσημα
