Παρατίθενται τα κύρια σημεία της παρουσίασης του Δημήτρη Καραγεωργίου, γενικού γραμματέα του ΠΦΣ, στο διεθνές συνέδριο για τις ελλείψεις των φαρμάκων και το παράλληλο εμπόριο που έλαβε χώρα στις 10-11 Φεβρουαρίου στο Λονδίνο.
1. Το 2012 υπήρχαν ελλείψεις 420 κωδικών. Το 2013 ήταν σε έλλειψη 268 κωδικοί. Αυτοί αποτελούν το 36% του συνόλου της φαρμακευτικής αγοράς (best sellers) και αντιστοιχούν σε κρίσιμες παθήσεις.
2. Το 2010 το παράλληλο εμπόριο εμφάνιζε όγκο σε οικονομία 1,2δις και οι ελλείψεις δεν ήταν σε υψηλά επίπεδα.
Το 2012 ο όγκος ήταν 440εκ. και το 2013 350εκ.
3. Το 2013 εισήχθη το σύστημα ελέγχου των σειρών παραγωγής (serialization system) αλλά δυστυχώς όχι ακόμη ένα μονόγραμμο σύστημα κωδικοποίησης των φαρμάκων (2D coding system).
Υπήρξε απαγόρευση του παράλληλου εμπορίου για συγκεκριμένους 5 κωδικούς φαρμάκων που προκάλεσαν την έρευνα της IMCO, την κατηγορία των ευρωπαϊκών αρχών σε βάρος της Ελλάδας και την απειλή υψηλών προστίμων.
4. Φαίνεται ότι οι ελλείψεις των φαρμάκων στην Ελλάδα είναι αποτέλεσμα της συνεχούς flat μείωσης των τιμών των φαρμάκων και των ακολουθούμενων γενικότερα φαρμακευτικών πολιτικών παρά το αποτέλεσμα άσκησης παράλληλου εμπορίου, το οποίο είναι νόμιμη διαδικασία.
5. Η μείωση των exfactory τιμών όλων των φαρμάκων προς τα κάτω δημιουργεί καταστάσεις υψηλού κινδύνου πάνω στην ασφάλεια και την ποιότητα των φαρμάκων, όπως και των συνοδών φαρμακευτικών υπηρεσιών. Οι τιμές των φαρμάκων κάτω από ένα κρίσιμο όριο ασφαλείας μπορούν να δημιουργήσουν επικινδυνότητα στις θεραπείες. Η μείωση των exfactory τιμών δημιουργεί μείωση και σε όλες τις άλλες τιμές, αλλά αυτό στην Ελλάδα του μνημονίου ερμηνεύεται σαν αύξηση της συμμετοχής των ασθενών στην πιο κρίσιμη οικονομικά συγκυρία. Μέχρι τώρα το σύστημα τιμολόγησης των φαρμάκων δημιουργούσε ακριβά γενόσημα και δεν επέτρεπε τον υγιή ανταγωνισμό. Με τις τελευταίες υπουργικές αποφάσεις αυτό αλλάζει.
6. Δυστυχώς υφίσταται πολύ χαμηλό επίπεδο ευκινησίας στις οικονομικές μανούβρες που αφορούν την παραγωγή και διακίνηση των φαρμακευτικών προϊόντων λόγω της επιβολής σταθερής οροφής φαρμακευτικών δαπανών από την ΤΡΟΙΚΑ. Για το έτος 2013 η οροφή αυτή ήταν 2370 εκ., για το 2014 επιβάλλεται να είναι 2000εκ. Οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών αφήνουν να εννοηθεί ότι στη νέα έλευση της ΤΡΟΙΚΑΣ στην Αθήνα θα υπάρξει απαίτηση νέας οροφής της φαρμακευτικής δαπάνης για τα έτη 2015-2016 που δε θα ξεπερνά τα 1500εκ. και θα είναι ανεξάρτητο από το ποσοστό του ΑΕΠ.
7. Το 2009 η συνολική φαρμακευτική δαπάνη ήταν 5,9δις (μαζί με τα νοσοκομεία) όπου όμως προσμετρούνταν και 1,4δις του παράλληλου εμπορίου. Το 2014 επιβάλλεται η φαρμακευτική δαπάνη από τα φαρμακεία και τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ να είναι καθαρά 2δις. Το 2009 δεν υπήρχε αρνητική λίστα φαρμάκων και δυνητικά όλα τα εγκεκριμένα φάρμακα βρίσκονταν κάτω από τις καλύψεις του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
8. Κάτω από την πίεση της ΤΡΟΙΚΑ υπάρχει η απειλή του brokering των τιμών των φαρμάκων. Αν αυτό περιλάβει και τα φαρμακεία, τότε οδηγούμαστε σε χαοτική κατάσταση όπου δεν είναι καθαρά ορατή η πραγματική αποτελεσματικότητα τόσο προς τους πολίτες, τους παραγωγούς, την αναπτυξιακή λογική, αλλά και το ίδιο το κράτος. Κύριο ερώτημα που τίθεται είναι η διπλή τιμολόγηση των φαρμάκων που πρόκειται να εξαχθούν και οι συμπεριφορές της φαρμακευτικής αγοράς απέναντι σε συγκεκριμένους κωδικούς. Δεν υπάρχει εύκολα ενδιαφέρον για πολύ φτηνά φάρμακα και αυτό σημαίνει την εξαφάνισή τους από την αγορά και επομένως έλλειψη. Παρά τις ορισμένες πρόνοιες που υπάρχουν στις υπουργικές αποφάσεις ενδεχομένως ανοίγεται πύλη εισόδου συγκεκριμένων συμφερόντων που μπορεί να δράσουν ολιγοπωλιακά στο όνομα πάντα της κάλυψης των πραγματικών αναγκών.
9. Οι φαρμακοποιοί με τις ασκούμενες τιμολογιακές πολιτικές των φαρμάκων τη διετία 2010-2012 έχασαν 60% του τζίρου τους και 15% του τζίρου τους μέσα στο 2013 μόνο. Αυτό σημαίνει μαζί με την έλλειψη ρευστότητας στο σύνολο της αγοράς ότι τα φαρμακεία δεν έχουν χρήματα για να προμηθευτούν τα φάρμακά τους όπως πρέπει. Αυτό είναι μία ακόμα αιτίαση των ελλείψεων. Οι τράπεζες υποβάθμισαν τα φαρμακεία ως πελάτες τους μηδενικής εμπιστοσύνης και υψηλότατης επισφάλειας επειδή ακριβώς συνεχίζουν να συνεργάζονται με το αφερέγγυο κράτος σε υψηλά ποσοστά.
Ευχαριστώ.
Πηγή των αριθμών που αναφέρθηκαν είναι η ΟΣΦΕ και ο ΕΟΦ, τους οποίους και ευχαριστώ.
Δημήτρης Καραγεωργίου, φαρμακοποιός MSc, Γ. Γραμματέας Παν. Φαρμ. Συλλ.
ΥΓ. Τα παραπάνω αποτελούν το κύριο μέρος της παρουσίασής μου στο διεθνές συνέδριο για τις ελλείψεις των φαρμάκων και το παράλληλο εμπόριο που έλαβε χώρα στις 10-11 Φεβρουαρίου στο Λονδίνο. Η παρουσίαση έγινε μέσω Skype. Είναι κύριο θέμα συζήτησης στην επερχόμενη ΓΣ του PGEU στα μέσα Μαρτίου. Είναι επίσης κύριο θέμα συζήτησης στην commission με πιθανή κατάληξη σχεδίου οδηγίας μετά τις Ευρωεκλογές ή τη δημιουργία εμβόλιμης τροπολογίας πάνω στην υπάρχουσα οδηγία για την αυθεντικότητα των φαρμάκων.
