Η αξιοποίηση των δεδομένων που παράγονται στον τομέα της υγείας μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερες υγειονομικές υπηρεσίες και να δημιουργήσει ευκαιρίες ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία
Στη διαδικτυακή συζήτηση με θέμα «Digital Health in Greece - Development Aspects of Real-World Evidence in the COVID-19 Era», που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 5ου Delphi Economic Forum, την Τρίτη 9 Ιουνίου 2020, συναντήθηκαν ο Υφυπουργός Υγείας, κ. Βασίλης Κοντοζαμάνης, ο Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Γρηγόρης Ζαριφόπουλος, η Διευθύντρια του Διεθνούς Κέντρου Εμπειρικών και Πραγματικών Δεδομένων της MSD, κα Megan O’Brien, ο Καθηγητής του Karolinska Institute, κ. Staffan Lindblad και η Επιδημιολόγος από τον οργανισμό Maccabi Tech, κα Clara Weil.
Ειδικότερα, η συζήτηση είχε ως επίκεντρο την αξία της ψηφιακής υγείας και των πραγματικών και μεγάλων δεδομένων. Μέσα από την παρουσίαση «καλών πρακτικών», αναδείχθηκε η χρήση των πραγματικών δεδομένων για τη βελτίωση αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών υγείας προς όφελος του ασθενή αλλά και τη βέλτιστη διαχείριση των υγειονομικών και ιατροφαρμακευτικών πόρων. Επιπλέον συζητήθηκαν οι ευκαιρίες και οι προοπτικές που δημιουργούνται για έρευνα και την ελληνική οικονομία μέσα από την αξιοποίηση των πραγματικών δεδομένων και τη δυνατότητα εδραίωσης της Ελλάδα ως Κέντρο Αριστείας στο χώρο αυτό.
Παράλληλα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε, η παραγωγή πραγματικών δεδομένων υγείας μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη μια νέας ζώνης έρευνας και καινοτομίας στη χώρα που εκτιμάται ότι μπορεί να δημιουργήσει 2000 με 3000 θέσεις εργασίας και εναλλακτικές πηγές άμεσων και έμμεσων εσόδων για το σύστημα υγείας.
Στο πλαίσιο της συζήτησης, ο Υφυπουργός Υγείας, κ. Βασίλης Κοντοζαμάνης ανέφερε ότι η συλλογή και η ανάλυση δεδομένων συμβάλλουν στην καλύτερη παρακολούθηση της υγείας του πληθυσμού, στην αξιολόγηση των δομών υγείας, στον έλεγχο κατανάλωσης των πόρων, στην αποτίμηση και βελτίωση συνταγογραφικών θεραπευτικών πρωτοκόλλων, στην αξιολόγηση διεθνών και εθνικών κλινικών οδηγιών και πολιτικών Δημόσιας Υγείας, καθώς και στην ανάπτυξη μητρώων ασθενών εμπλουτισμένων με κλινικά αποτελέσματα και οικονομικά στοιχεία, μια παράμετρος που μεταξύ άλλων μπορεί να είναι κρίσιμη στην αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19.
Επιπρόσθετα ανέφερε ότι τα «μεγάλα» και «πραγματικά» δεδομένα αποτελούν εν δυνάμει εργαλεία για την ανάπτυξη της έρευνας, τόσο στο σκέλος των κλινικών μελετών όσο και στο σκέλος των μελετών παρακολούθησης, ικανά να παράγουν πολλαπλασιαστικά οφέλη και να δημιουργήσουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης για το σύστημα υγείας. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, η ψηφιακή μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας είναι μία ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί.
Οι συμμετέχοντες ανέδειξαν από κοινού την ευκαιρία που δημιουργείται για την Ελλάδα όπου λειτουργούν ήδη ψηφιακά συστήματα που καταγράφουν σημαντικά δεδομένα υγείας, με έμφαση στη διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων και την ανάπτυξη διεπιστημονικής τεχνογνωσίας.
Ο Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Γρηγόρης Ζαριφόπουλος αναφέρθηκε στα υπάρχοντα ηλεκτρονικά συστήματα συλλογής δεδομένων αλλά και στη νέα ψηφιακή στρατηγική η οποία έχει μπει ήδη σε εφαρμογή, επισημαίνοντας ότι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση πρέπει να συνδυαστεί με τη δημιουργία ηλεκτρονικού φακέλου του ασθενούς. Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη δημιουργίας κεντρικού φορέα ως πηγή συλλογής και ανάλυσης δεδομένων, ενώ υπογράμμισε ότι απαιτείται συνεργασία μεταξύ των σχετιζόμενων δομών, τόσο σε επίπεδο συστημάτων όσο και σε επίπεδο οργανισμών, για τη βέλτιστη συλλογή δεδομένων, τη βελτίωση της δημόσιας υγείας και την αντιμετώπιση μελλοντικών πανδημικών κρίσεων όπως η περίπτωση του COVID-19.
Η Διευθύντρια του Διεθνούς Κέντρου Εμπειρικών και Πραγματικών Δεδομένων της MSD, Megan O’ Brien, μίλησε για την αξία των «πραγματικών δεδομένων» στον τομέα του φαρμάκου, αναφερόμενη στη γενικότερη στροφή των εταιρειών διεθνώς στη συλλογή, ανάλυση και αξιοποίηση «Real World Evidence» στον τομέα της κλινικής έρευνας, στη μέτρηση της υγείας του πληθυσμού και στην αποζημίωση νέων θεραπειών. Όπως υπογράμμισε, η MSD είναι πρόθυμη να υποστηρίξει με ιδέες και προτάσεις τη στροφή προς αυτή την κατεύθυνση ώστε η Ελλάδα να προαχθεί σε ένα παγκόσμιο κέντρο αριστείας στη συλλογή και ανάλυση μεγάλων δεδομένων.
Ο Καθηγητής του Karolinska Institute, κ. Staffan Lindblad, επεσήμανε ότι η αξία των δεδομένων βρίσκεται στη συμβολή τους ως προς τη βελτίωση των συστημάτων υγείας και της καλύτερης στοχοθέτησης της κλινικής έρευνας, ενώ αναφέρθηκε και στην αξία των «πραγματικών δεδομένων» στην αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19.
Τέλος, η Επιδημιολόγος του οργανισμού Maccabi Tech, κα Clara Weil, παρουσίασε τις πρακτικές του Οργανισμού και το μοντέλο συλλογής δεδομένων λειτουργίας που έχει υιοθετήσει, από την πρωτοβάθμια έως την τριτοβάθμια φροντίδα υγείας. Ανέφερε, επίσης ότι τα «πραγματικά δεδομένα» μπορούν να δημιουργήσουν επενδυτική δραστηριότητα και να διευρύνουν τα πεδία έρευνας και κλινικών μελετών, ενισχύοντας τις εταιρικές συνεργασίες.
Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Άγγελος Τσακανίκας, Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ και Επιστημονικός Σύμβουλος στο Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).
